On dördüncü mərtəbədə
yerləşən mənzilimin balkonundan şəhərin gecə mənzərəsinə baxdım. Darıxırdım. Şəhəri
dindirmək istədim, onun ruhunu duymaq, ruhundan kim olduğunu soruşmaq istədim.
Bir neçə dəqiqə seyr etdim, şəhər susur, işıqları isə gözlərimi ulduzlardan
ayırıb öz cazibələriylə qamaşdırırdılar. Bəlkə mənimlə bu işıqlar vasitəsilə
danışır deyə düşündüm. Gözlərimi qıydım, işıqları birləşdirilməmiş nöqtələr
hesab edib birləşdirməyə və hansı şəklin ərsəyə gəldiyini təyin etməyə
çalışdım. Göz qapaqlarımı daha da sıxdım və napnazik xətt halına gələn göz
nurum mənə timsah göstərdi. İşıqların tam açıq gözlərlə nəzərə çarpmayan əlaqəsi
timsah şəkli çəkmişdi mənim üçün. Timsah... Nə əlaqəsi var? Bakının gecə köynəyində
niyə timsah əks olunsun ki? Timsah qocadır, ağıllıdır, hiyləgərdir, tənbəldir,
zəhmli və soyuqqanlıdır, gözlənilməzdir, təxmin edilməzdir. Bakı məni
bağışlasın, ancaq onda timsahın bu keyfiyyətlərinin olmadığını deyə bilmərəm. Həm
də mən niyə üzr istəyirəm? Məgər o özü mənə timsah şəklini göstərməyib ki? Demək
istədikləri mənim saydıqlarımdan daha artıq nə ola bilərdi ki? Gözlərimi yenə
qıydım və şəhəri izləməyə davam etdim. Yeni rəsm yox idi.Sayrışırdı işıqlar,
yatırdı yuxusuzlar.
Hə, yuxusuzlar şəhəri! Onun bağrında yuxusuzlar
çoxdur, nəinki gözlərini yummaqla yatdığını sananlar. Çarəsizlərin çarələriylə
bir evdə yaşadığı şəhər! İnamlıların inamlarını maddiyyata kilidləyən şəhər!
Bir də bizi özünə inandıra bilsəydin! Sənin içindəyik, sən isə bizdən
uzaqlaşırsan. Gözümüzə görünürsən deyə, səni yaxın sanırıq. Dəli şəhər! Kimsənin
sopasından, yumruğundan, baltasından, zərbəsindən qorxmadığını göstərib,
yaralarını biriləri sarsın deyə bas-bas bağıran şəhər! Yanlışlarını özü inşa edib, eyiblərini
örtsünlər deyə yad toxunuş axtaran şəhər! Üzülməyən, məğrur şəhər! Özünü
analı-atalı yetim kimi aparan şəhər! Zəifliyinin
doğurduğu hiylələrin qurbanı olan şəhər! Qurbanlığının fərqinə varmayan, gözəlliyinin
hayına qalan şəhər! Qızların üzündə çıxan “sivilcə” onların gözəlliyinə zərər
yetirdiyi kimi, Bakı da zahirinə “sivilcə”lərin çıxmasına izn vermir. Amma
unudur ki, o “sivilcələr” qızların üzündə batindəki nasazlıqdan dolayı peyda
olur.
Ey şəhər, sən zahirini təmizlədin, batininə heç
baxdınmı? Mən baxdım sənin batininə. Səni boğaz ağrısından əziyyət çəkdiyimə
görə içimə ala bilmədiyim dondurma kimi sevdim. Səni sevdim,amma sənə
yaxınlaşmaq istəmədim, səni də özümə yaxınlaşdırmaq istəmədim. Mən səndə böyümədim,
bəlkə ona görə tərəfimdən sevilsən də, mənim üçün “ögey ana” kimisən.
Bakının ürək döyüntülərini duymayanlar üçün
kardioqrama rolunu sökülüb-tikilən binaların uzaqdan baxınca yaratdığı dalğa
effektləri oynayır. Bu şəhər o qədər öz zahiri mükəmməlliyinə düşkündür ki, ürəyini
çoxlarına açmır. Heç kəs onun ürəyinin əslində necə döyündüyünün şahidi olmasın
deyə qucağında yaşatdığı hər kəsin başını özünəməxsus problemlərlə, dərdlərlə,
ya da məftunedici sevinclərlə qatıb. Sanki bunu etməklə öz oyunbazlığının həvəskarlıqdan
professionallığa keçməsinə işarə edir və kinayə ilə onun ürəyinin ritmini
tutanlara göz qırpır ki, səslərini çıxarmasınlar. Ərköyün övlad! Hər kəsi öz
istəklərinə tabe edən, ondan istənilənləri isə öz düzəlişlərini edərək verən şəhər!
Gözəldir! Valehedicidir! Sərxoşdur, həm də Saqidir! Gələcəyin arzuladığı,
keçmişin gizlətdiyi, günümüzün isə təhrif etməyə çalışdığı Mömindir O! Keçmişin
südünə qatılan günahları içmiş, gələcəyin günahlarına susayan, günümüzün
yalanlarına libas geydirib susuzluğunu artıran Gunahkardır O! Gah Məcnunun
gözüylə sevilən Leyli, gah da Sezarın gözüylə sevilən Kleopatradır. Gah
Kleopatranın məşuqlarından, gah da Şirinin dəlisi Fərhaddır O! Bakı gözəldir!
Bakı tələdir! Bakı xilasdır! Bakı qürbətdir! Bakı doğmadır! Bakı yaddır! Bakı
çoxdur! Bakı azdır! Bakı! Bakı! Bakı!
Ziddiyyətlərin ən gözəl nəqş olunduğu daşlar şəhəri!
Məni bağışla,Bakı! Sənə sarılmaq üçün öncə, səni “ögey” edən şeylərdən
danışmalı idim. Bəlkə sonra “ögey” sifəti aradan qalxar və bir isim – Bakı qalar.
ela!
ReplyDelete